حمله بر خاک افغانستان که 19 سال پیش با امضای جورج بوش پسر آغاز شده بود، دیروز با امضای توافق صلح میان نماینده سیاسی طالبان و واشنگتن در هتل شرایتون دوحه، پایتخت قطر، پایان یافت. توافقی که همچون مذاکرات 18 ماهه صلح، دولت افغانستان به ریاست اشرف غنی در آن اجازه حضور نیافته بود. با امضا و اجرای این توافق، نظامیان آمریکایی خاک افغانستان را ترک می کنند، طالبان حملات خود را متوقف خواهد کرد و میلیون‌ها افغان به آرزوی دیرینه خود خواهند رسید. هر چند هستند کسانی که به تحقق چنین آرزویی خوش بین نیستند.

آن چه از اظهارات مقامات دولت افغانستان، مقامات آمریکایی و مقامات گروه طالبان بر می‌آید، این است که هیچ کدام از طرفین به پایبند بودن طرف مقابل به تعهدات و مفاد مندرج در این توافق نامه در آینده خوش‌بین نیستند و همچنان خود را برای روزهای برهم خوردن این توافق آماده می‌کنند.دیروز توافق‌نامه صلح، میان زلمی خلیل‌زاد، فرستاده ویژه آمریکا برای صلح افغانستان و ملا عبدالغنی برادر، معاون سیاسی طالبان در حالی امضا شد که طالبان به نیروهایش دستور داده بود از هر گونه حمله خودداری کنند.

مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا و نمایندگان ۳۰ کشور و نهادهای جهانی نیز در این مراسم حضور داشتند. ملاهیبت ا… آخوندزاده، رهبر طالبان در بیانیه ای نوشته که «توافق بر سر خروج تمام نیروهای خارجی از افغانستان و عدم هیچ گونه مداخله در آینده، کامیابی بزرگ است.» در پیام ملا هیبت‌ا… آمده است که توافقات این گروه با آمریکایی‌ها با اصول شرعی و معیارهای جهانی انجام شده و هیچ فرد و مسئول طالبان و همچنان هیچ فرد ی درکشور نباید آن را نقض کند. اکنون، بر اساس توافق نامه صلح، دولت افغانستان موظف شده تا پیش از آغاز گفت‌وگوهای بین‌الافغانی 10 مارس 2020 پنج هزار زندانی طالبان را از زندان‌های این کشور آزاد کند.

آمریکا نیز متعهد شده تمام نیروهای نظامی و غیردیپلماتیک خود و متعهدانش را تا 14 ماه آینده به صورت کامل از افغانستان خارج کند. آمریکا هم اکنون حدود ۱۳ هزار سرباز در افغانستان دارد. همچنین، طالبان متعهد شده، مجوزی برای فعالیت القاعده و دیگر گروه‌های تروریستی همچون داعش در افغانستان صادر نکند و با آن ها همکاری نداشته باشد. حالا، مذاکرات بین‌الافغانی میان گروه طالبان و نمایندگان دولت افغانستان و چهره های سیاسی این کشور در حالی هفته آینده برگزار می شود که اعلام نتایج نهایی انتخابات افغانستان در روزهای گذشته باعث شکافی جدی در بدنه رهبران سیاسی کابل شده است.

رویدادی که اجماع رهبران سیاسی برای تشکیل یک هیئت جامع و فراگیر برای حضور در مذاکرات بین‌الافغانی با گروه طالبان را دور از دسترس می کند. از سوی دیگردر سر برگ توافق‌نامه آمریکا و طالبان که یک نسخه آن به دست «طلوع‌نیوز» رسیده، آمده‌است که این توافق میان «امارت اسلامی افغانستان و ایالات متحده آمریکا» امضا می‌شود. طالبان در زمان تصاحب کابل و حکومت بر کل افغانستان، این کشور را «امارت اسلامی افغانستان» می‌نامید؛ عنوانی که در آن زمان از سوی آمریکا به رسمیت شناخته نمی‌شد. اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان، در واکنش به آن در کنفرانس مشترک خبری با مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا، گفت: نظام مشروع و رسمی افغانستان «جمهوری» است؛ در حالی که کسانی از «امارت اسلامی» سخن می‌گویند.

حمدا… محب، مشاور امنیت ملی وی نیز گفت: «نکاتی در توافق صلح میان آمریکا و طالبان وجود دارد که ما با آن موافق نیستیم؛ یکی از آن‌ها، ذکر نام “امارت اسلامی” است که باید “تحریک طالبان” یاد می‌شد.» به هر روی،ابهام در چند و چون اجرای توافق‌نامه جدید آمریکا با طالبان افغانستان به اضافه تجربه نه چندان خوب ناظران از توافق‌های بی‌پایه و اساس دولت ترامپ بر نگرانی‌ها درباره آینده افغانستان در سایه بازگشت طالبان به بخشی از قدرت افزوده است.

در آمریکا همه می‌خواهند از شر جنگی 19‌ساله خلاص شوند اما سوال اساسی آن است که به چه قیمتی و چگونه.